Mô hình Rau sạch tại Việt Nam đang được xây dựng

Nhằm cải thiện chất lượng an toàn vệ sinh thực phẩm cung cấp thực phẩm rau xanh cho người dân, Chính phủ Canada đã tài trợ cho người dân Việt Nam thực hiện Dự án “Xây dựng và Kiểm soát chất lượng nông sản thực phẩm”.

Kết quả cho thấy, đã có nhiều mô hình được thí điểm triển khai trên địa bàn 8 tỉnh thành phố với nhiều biện pháp thực hành nông nghiệp tốt (GAP) đã được áp dụng khá tốt.

Theo như báo cáo của Ban Quản lý dự án này, đến nay cho thấy dự án đã triển khai thực hiện được 14 mô hình rau, quả thí điểm ở các tỉnh, thành phố như: Hà Nội, TP.HCM, Thanh Hóa, Bắc Giang, Lâm Đồng, Đồng Nai, Long An và Tiền Giang. Việc thực hiện triển khai các mô hình này đảm bảo áp dụng cách thực hành sản xuất theo chuỗi từ sản xuất đến nơi hoạt động kinh doanh, buôn bán, đáp ứng đầy đủ theo các tiêu chuẩn của VietGAP để có thể cung cấp cho người dân sản phẩm nông sản tốt nhất.

Điển hình là một số mô hình như: Mô hình liên kết tổ sản xuất rau an toàn Tân Phú Trung và mô hình trồng rau theo hình thức HTX Phước An (TP.HCM), mô hình xoài HTX Hòa Lộc (Tiền Giang)…

Đối với mô hình thí điểm trước tiên là chuỗi ngành bán hàng thịt lợn và thịt gà, dự án cũng triển khai được 3 mô hình tại TP.HCM, Long An và Đồng Nai. Quy mô ước tính của mỗi mô hình thí điểm đảm bảo liên kết theo một hệ thống chuỗi bao gồm từ 2-8 hộ chăn nuôi, 1 cơ sở giết mổ và một số cơ sở kinh doanh bán buôn, bán lẻ. Mục tiêu được đặt ra cho các mô hình được thí điểm là sẽ có một số cơ sở giết mổ được cấp chứng nhận thực hành chế biến tốt (GMP) đảm bảo an toàn thực phẩm sau khi sơ chế trước khi đưa vào thị trường.

Ông Nguyễn Xuân Hồng- Cục trưởng Cục Bảo vệ thực vật (Bộ NNPTNT) cho biết: “Quản lý toàn bộ nông sản thực phẩm sạch theo hệ thống chuỗi sẽ giúp chủ động trong việc đánh giá và cảnh báo nguy cơ lây bệnh, giúp truy xuất nguồn gốc của các sản phẩm, khắc phục nhanh các sự cố về ATTP, nhất là sẽ tăng cường được sự liên kết giữa người nông dân và các doanh nghiệp trong cả nước”.

Kết quả triển khai các mô hình thí điểm thời gian qua cho thấy, hầu hết nông dân đã hiểu ra và từng bước áp dụng quy trình chuẩn (SOPS) vào sản xuất, như thực hiện quá trình ghi chép lại và biết sử dụng ghi chép đó trong quá trình thực hiện quy trình chuẩn SOPS. Tuy nhiên, theo đánh giá cho thấy, việc ghi chép của nông dân vẫn còn rất nhiều sai sót, vẫn chưa ghi lại đầy đủ thông tin, hay thông tin chưa chính xác, đặc biệt là tên của những hóa chất bảo vệ thực vật, phân bón. Song ở một cấp độ trang trại và HTX, quy mô hoạt động lớn như mô hình rau tại tỉnh Đồng Nai, Thanh Hóa, cây ăn quả tại tỉnh Tiền Giang… nông dân đã biết áp dụng đủ và đúng 10 quy trình SOPs.

Theo kết quả phân tích từ các mẫu rau, quả sau khi trồng cho thấy, không phát hiện ở sản phẩm có hiện tượng ô nhiễm thuốc bảo vệ thực vật, nhiễm chất kim loại nặng trong các mô hình thí điểm. Kết quả phân tích cũng cho thấy, có sự cải thiện rõ rệt về quá trình kiểm soát mối nguy ô nhiễm vi sinh trong rau trồng, số lượng mà mẫu rau nhiễm vi sinh qua kiểm nghiệm cho thấy đã giảm khá đáng kể so với điều kiện sản xuất ban đầu. Ông Nguyễn Xuân Hồng cho biết: “Trong bối cảnh xã hội hiện nay, Nhà nước cần xây dựng hệ thống, chính sách hỗ trợ sự phát triển đến chuỗi thực phẩm an toàn cho người dân, đặc biệt quan tâm đến một thị trường tiêu thụ thực phẩm nông sản an toàn” nhằm hướng tới sức khỏe của người dân trong xã hội.